İçeriğe atla

Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi
KısaltmaTİİKP
Genel başkanDoğu Perinçek
Kuruluş tarihi21 Mayıs 1969
Kapanış tarihiEylül 1977
BölünmeTürkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist
ÖnceliTeorik miras olarak kabul edilen Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası, Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi[1]
ArdılıTürkiye İşçi Köylü Partisi
İdeolojiMarksizm-Leninizm-Maoizm[2]
Siyasi pozisyonAşırı sol

Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi (kısaca TİİKP), Aydınlık çevresinin 21 Mayıs 1969 tarihinde kurduğu ilk fakat yasa dışı siyasi parti. Genel başkanı Doğu Perinçek'ti. TİİKP'nin ilk Merkez Komitesi üyeleri şu şekildedir: Doğu Perinçek, Vecdi Özgüner, Cengiz Çandar, Hasan Yalçın, Ömer Özerturgut, Gün Zileli, Mehmet Altun ve Oral Çalışlar. Merkez Komitesi Yedek Üyeleri ise Bora Gözen, Ferit İlsever, Halil Berktay ve İbrahim Kaypakkaya'dır. Daha kuruluş aşamasında silahlı mücadeleye yaklaşım konusunda parti içinde görüş ayrılıkları belirdi. Bu tartışmalar sonucu önce Garbis Altınoğlu partiden ayrıldı. Partinin Doğu Anadolu Bölge Sorumlusu İbrahim Kaypakkaya ve onun çevresinde bulunan bir grup Nisan 1971'de parti çizgisine yönelik eleştiriler getirdiler. Bu sürecin sonucunda Şubat 1972'de "DABK (Doğu Anadolu Bölge Komitesi) Kararı" adıyla bilinen bir bildiri yayınlayan parti muhalefeti partiden ayrıldı ve daha sonraki süreçte Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist adlı örgütü kurdu.

12 Mart Muhtırası'ndan sonra tutuklanan parti yöneticileri, Ceza Kanunu'nun 141. maddesine göre mahkûm edildiler. Ancak 1974 yılında aftan yararlanarak serbest kaldılar. Önce Saçak isimli yayını satın alıp yayın organı olarak kullandılar, sonra da Halkın Sesi dergisini yayınladılar. TİİKP'nin 9-10 Eylül 1977'de yapılan parti kongresinde yasal parti kurma kararının alınmasından sonra partinin adı Türkiye İşçi Köylü Partisi olarak değiştirildi.

1970'li yıllarda Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi ile temasa geçip Filistin'e gönderilecek parti mensuplarının askeri eğitim görmeleri hususunda anlaşmaya vardı. TİİKP bu anlaşmaya dayanarak Filistin'e çeşitli gruplar halinde militanlarını gönderdi. 1970–1973 yılları arasında TİİKP'lilerin kaldığı Lübnan'da Golan Tepeleri, Reşadiye ve Nahr El Bared olmak üzere üç ayrı kamp vardı. Hahr El Bared İsrail tarafından bombalandı ve sekiz partili hayatını kaybetti.[3]

Saldırıda öldüğü sanılan Faik Bulut'un ise İsrail'e esir düştüğü daha sonraları anlaşıldı. 7 yıl İsrail zindanlarında kalan Bulut, 1980 Mart'ında Türkiye'ye döndü.

Filistin'de yaşamını yitiren 8 kişi şunlardır: Bora Gözen, Kerim Öztürk, Cafer Topçu, Ali Kiraz, Gürol İlban, Şükrü Öktü, Ahmet Özdemir, Yücel Özbek. Bir kişinin daha öldürülmüş olduğu haberi gelmiş olsa da o kişinin yaralı olarak kurtulduğu sonradan öğrenilmiştir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ İşçi Partisi Tüzüğü, 1977
  2. ^ {{Perinçek, D. (1970b). Marksizm-Leninizm-Mao Zedung Düşüncesi Bütün İnsanlığın Malıdır. Proleter Devrimci Aydınlık, 10(24). ss. 479-496}}
  3. ^ Aydınlık Dergisi 24.02.2008